Ruilen? maandag, sep 7 2015 

Ik ben niet altijd aardig, ik ben niet erg vergevingsgezind en dingen vergeten doe ik ook niet zomaar (al is dat met het gebruik van mijn pijnstillers wel een stuk makkelijker), maar ik gun niemand het gezeik dat ik heb met mijn lijf. Tenminste, niet blijvend.
In de kliniek heb ik al eens tijdens therapie gezegd dat ik het behandelteam onze klachten eens een tijdje wilde laten ervaren. Wellicht zouden hun goede ideeën over begrenzen, hulp vragen en hun afkeer van hulpmiddelen in een ander perspectief gezien gaan worden. Want hoe makkelijk is het om vanaf de zijlijn en uit boeken advies te geven over zaken waar je zelf (gelukkig!) nog nooit mee te maken hebt gehad.
En dat zegt helemaal niet dat ik vind dat alleen ervaringsdeskundigen een mening mogen hebben, want dan zouden we heel snel uitgeluld zijn over ongeveer alles, maar ik mis heel erg vaak wat inlevingsvermogen en begrip. Vooral in de wereld waar ik met zogenaamde professionals te maken heb.
Een tijdje terug las ik ergens dat we maar beter elkaars problemen konden hebben, want voor een ander weet je altijd precies wat hij of zij zou moeten doen. Ik denk dat die uitspraak de spijker wel aardig op zijn kop slaat. Voor een ander is het heel makkelijk om te zeggen dat je niet alle activiteiten moet ondernemen die je wel zou willen doen. Je moet nou eenmaal keuzes maken en dat heeft niets te maken met ziek zijn of gezond. Behalve dan dat als je gezond bent en je een keer tot het gaatje gaat je na een dag rustig aan doen of zelfs na een goede nachtrust er wel weer staat. Net zoals je met een goed lijf na een uurtje gammel zitten stijf bent en wat gaat bewegen en je daarna die gammele stoel allang weer vergeten bent.
Twee heel kleine voorbeeldjes. Niets abnormaals aan. We gaan allemaal weleens een dagje weg, we zitten allemaal weleens op een stoel waar we van balen. Maar van een dagje uit, zeg maar van na het ontbijt tot voor het avondeten, moet ik minstens een week bijkomen. Van een uurtje op een gammele stoel slik ik minimaal de rest van de dag extra morfine en dan wil ik die stoel heus wel vergeten, de pijn helpt me nog wel herinneren.
Dan is het heel frustrerend als behandelaren opmerken dat je blijkbaar niet de goede keuzes hebt gemaakt. Dat je het dagje weg had moeten beperken tot een uurtje en dat je die stoel niet had moeten accepteren, maar blijkbaar oma van de wél comfortabele plek had moeten duwen. En daarbij is het ook nog eens veel te makkelijk gezegd, soms wil je ergens heen en is dat niet in een halve dag te realiseren. Soms wil je dolgraag duidelijk maken dat je bijvoorbeeld een andere stoel nodig hebt, écht nodig hebt, en wordt er domweg niet naar je geluisterd.
En dat niet luisteren gebeurt het meest door mensen die dat, in mijn ogen, nou juist wel zouden moeten doen. De mensen waarbij ik mijn taxi moet reserveren en die zich blijven verschuilen achter protocollen waarvan de chauffeurs zeggen dat het best anders kan. Mijn fysio die blijft roepen dat ik niet over mijn grenzen moet gaan om in een rustig vaarwater te komen met mijn lijf om dan vanuit daar weer te kunnen opbouwen. De mensen in de kliniek die nota bene zelf wachtkamerstoelen hebben laten plaatsen waar ‘normale’ mensen al last van hun rug van krijgen. De mensen van de WMO die menen dat je best genoegen kunt nemen met altijd hulp van anderen moeten vragen.

Ik vind het gewoon zo vreselijk oneerlijk hoe makkelijk anderen kunnen redeneren en praten, dat ik dus heel soms denk dat die anderen, die mij zogenaamd zouden willen helpen dat een stuk beter zouden kunnen als ze voor even, een week is misschien al wel genoeg, letterlijk in mijn stoel zouden zitten.

Beste NS, donderdag, sep 3 2015 

Natuurlijk ben ik blij dat jullie reisassistentie bieden en natuurlijk ben ik blij dat met ingang van dit jaar die assistentie nog ‘maar’ één uur voor mijn gewenste vertrek aangevraagd hoeft te worden. Maar ik heb het idee dat jullie denken dat het hiermee genoeg is, dat dit het beste van het beste is wat betreft de dienstverlening naar de wat minder mobiele mens. En dat idee klopt niet. Naar mijn mening. En ook naar die van andere mensen ‘met een beperking’ die ik weleens spreek.

Toen jullie bekend maakten dat de reisassistentie een uur van voren aangevraagd kon worden waren jullie heel jubelend. Dat dat gepaard ging met snijden in treinen én rolstoelvriendelijk materieel op bijvoorbeeld mijn route, dát werd niet vermeld. Dat dat uur van te voren aanvragen op heel veel stationnetjes niet gehaald wordt, omdat de assistentie daar niet permanent aanwezig is en van huis moet komen en dat blijkbaar niet kan redden binnen dat uur, wordt ook niet verteld. Ook niet als je die assistentie boekt trouwens. Sta je dan met je goede gedrag.

En daarbij wil ik heel graag een blijkbaar hardnekkig idee over de vrije tijd van ‘de gehandicapte’ de wereld uit helpen. Wij hebben namelijk niet meer tijd dan ieder ander. Al wordt dit wel heel vaak gedacht, aangezien wij ons altijd maar extra vroeg moeten melden en vaak rekening moeten houden met extra reis- en/of overstaptijd. Een overstap van 3 minuten van de trein aan de ene kant van het station naar de andere kant is niet haalbaar, dat begrijp ik ook. Maar een overstap van 3 minuten met enkel het perron over te steken is volgens jullie ook niet haalbaar. En dát begrijp ik dan weer niet. Maar ik ben gehandicapt en ook nog eens afgekeurd, dus ik heb schijnbaar alle tijd van de wereld en moet maar genoegen nemen met twintig minuten extra reistijd.
Twintig minuten extra wachttijd. Op een vaak niet zo comfortabel station. We gaan weer richting herfst, richting wind, regen, tocht, kou. En laat dat nou net voor mijn lichaam (en ik ben hier helaas wéér niet uniek in) een extra beperking opleveren. Ik kan mezelf niet warm wiebelen door van mijn ene been op het andere te springen. Sterker nog, bij kou verkrampen mijn spieren, en dat leidt tot pijn. Nog meer pijn dan ik dagelijks al heb. Dus die twintig minuten wachten, geven niet alleen een extra reistijd, maar ook nog eens extra hersteltijd. En dat kost een hoop meer dan twintig minuten, ik ben namelijk niet zonder reden afgekeurd.

Natuurlijk heb ik het nog best luxe. Recht op ziekenvervoer (waarbij ik ook extra wachttijd én extra reistijd moet incalculeren) en gratis hulp bij het in- en uitstappen van de trein. In sommige landen zullen mensen hier al heel blij mee zijn. Er zijn echter ook andere voorbeelden. In Scandinavië zijn de perrons gelijk aan de instap van de treinen. Niets geen gedoe met liften en assistentie. In Duitsland zijn de treinen standaard uitgerust met rolplanken of liftsystemen. Hier hoef ik maar op een knop in of buiten de trein te duwen en komt de conducteur of machinist(!) mij helpen in- of uitstappen. Hoef ik niet van te voren voor te bellen of in te loggen op een behoorlijk onvindbare link.
En dan te bedenken dat de spoorsystemen in Duitsland en Nederland zo goed als overeen komen en men in Nederland verheugd meldt testen te doen met een liftsysteem dat tig jaar geleden al was goedgekeurd (ook nooit meer wat vernomen van die testen trouwens). Dat liftsysteem was helemaal niet nodig als men voor de Duitse handigheidjes zou kiezen. Hele delegaties vertrekken naar Japan om te kijken hoe het spoor daar werkt. Een klein clubje op bezoek naar Duitsland en daarna de treinen in Nederland uitrusten met rolplanken is, denk ik, misschien nog wel goedkoper.
Maar ja, van rolstoelers valt blijkbaar geen prestigeproject te maken.